De wereld van de microbiologie

Zo’n 350 jaar geleden zag Antoni van Leeuwenhoek onder zijn microscoop voor het eerst “kleine dierkens” oftewel bacteriën. Vandaag de dag gebruiken we heel andere methoden om bacteriën zichtbaar te maken, aan te tonen in klinisch materiaal, ze een naam te geven en ook vast te stellen met welke antibiotica we ze uiteindelijk kunnen bestrijden.

Nog niet zo heel lang geleden werden alle kweek aanvragen letterlijk op een voedingsbodem gezet en kon je als analist de wel of niet gegroeide platen door je handen laten gaan om ze te beoordelen. Ook dat is geen dagelijks beeld meer. Het aantonen van bacteriën in bijvoorbeeld ontlasting wordt nu gedaan met behulp van een PCR reactie. Daar komt geen voedingsbodem meer aan te pas.

Hebben we dan geen kweken meer? Zeker wel, als analist heb je nog steeds wel platen in je handen waarop de “dierkens” groeien. En moet je zelf beoordelen welke vervolgstappen je gaat doen om de aanvrager een goede betrouwbare uitslag te bezorgen. Al heeft ook hier gedeeltelijk de digitale wereld haar intrede gedaan. Een eerste beoordeling van urine kweken vindt plaats met een beeldscherm waarin een foto verschijnt van de ingezette platen.

Veel handwerk zoals het inzetten van urine kweken is inmiddels overgenomen door een ent robot.  Onze analisten handen zijn overgenomen door “Tarzan” en “Jane”, die het “saaie” inzet werk van kweken voor ons doen. Allerlei technieken hebben de intrede gedaan om ons werk nog makkelijker te maken, nog betrouwbaarder en nog sneller. Waar je vroeger soms een dag moest wachten om te weten met welke bacterie je te maken had, weet je dat nu al binnen een half uur.

Maakt dat het werk saaier? Ik vind van niet, in de 35 jaar (ja ja al zo lang) van mijn analistenbestaan zijn er veel dingen veranderd, maar saai is het nooit geweest. Er blijft altijd een stuk eigen denkwerk, eigen verantwoording bestaan. Het werk is dan wel meer geautomatiseerd, maar je werkt zelf nooit op de automatische piloot.